Σταύρος Γαβριηλίδης, Ομότιμος Καθηγητής Καρδιολογίας Α.Π.Θ.
Εισαγωγή![]()
Όπως σε πολλά θέματα, έτσι και στη διατροφή, έχουμε ακούσει,
διαβάσει και ακολουθήσει διάφορες ατεκμηρίωτες συμβουλές
(μύθους), τις οποίες, χωρίς πολλή σκέψη, τις δεχόμαστε ως αλήθειες.
Ο ΜΥΘΟΣ: Μειώστε τους υδατάνθρακες και χάσετε βάρος
Η ΑΛΗΘΕΙΑ: Διακρίνουμε δύο τύπους υδατανθράκων, τους απλούς
και τους σύνθετους. Οι απλοί υδατάνθρακες, οι οποίοι υπάρχουν στα
γλυκά και στα γλυκίσματα, δεν περιέχουν βιταμίνες, μέταλλα και
φυτικές ίνες. Μειώνοντας τη χρήση τους, λοιπόν, βελτιώνετε τη
διατροφή σας και, ίσως, χάσετε βάρος. Τροφές που περιέχουν
σύνθετους υδατάνθρακες, όπως ψωμί ολικής άλεσης, όσπρια και
φρούτα, περιέχουν πολλά ωφέλιμα θρεπτικά στοιχεία και πρέπει να
προτιμώνται.
∙Αποφεύγουμε τους απλούς υδατάνθρακες και κρατάμε τους
σύνθετους υδατάνθρακες στο μενού μας.
Ο ΜΥΘΟΣ: Να θέτετε χαμηλούς στόχους απώλειας βάρους
Η ΑΛΗΘΕΙΑ: Θεωρητικά, αν δεν πετύχεις τους υψηλούς στόχους
απώλειας βάρους που έβαλες, απογοητεύεσαι και εγκαταλείπεις την
προσπάθεια. Στην πραγματικότητα, όμως, χάνουμε περισσότερο βάρος
όταν βάζουμε υψηλούς στόχους και προσπαθούμε σκληρά να τους
πετύχουμε.
∙Όλοι οι άνθρωποι δεν είναι ίδιοι, καθώς, ό,τι έχει
αποτέλεσμα σε κάποιον, ίσως να μην έχει σε κάποιον άλλον.
Η δίαιτα είναι μια συνεχής διαδικασία. Τροποποιούμε τη
διατροφή μας, κρίνοντας αν αυτό που εφαρμόζουμε αποδίδει ή
όχι.
Ο ΜΥΘΟΣ: Όταν η συσκευασία του προϊόντος γράφει «χωρίς
λιπαρά» ή «χαμηλά λιπαρά» μπορούμε να καταναλώνουμε όσο από
αυτό το προϊόν θέλουμε χωρίς να παχαίνουμε
Η ΑΛΗΘΕΙΑ: Πολλά από τα τρόφιμα αυτής της κατηγορίας έχουν
πρόσθετη ζάχαρη, άμυλο ή αλάτι, σε αντικατάσταση των μειωμένων
λιπαρών. Τις περισσότερες φορές, λοιπόν, περιέχουν τις ίδιες ή
περισσότερε ς θερμίδες με τις κανονικές συσκευασίες.
∙Eλέγχουμε τις ταμπέλες της συσκευασίας για τις θερμίδες που
περιέχουν ανά μερίδα, καθώς, και το μέγεθος της μερίδας.
Ο ΜΥΘΟΣ: Όταν δεν τρως πρωινό παχαίνεις
Η ΑΛΗΘΕΙΑ: Τρώγοντας ένα υγιεινό πρωινό καταστέλλεις την πείνα
σου για αργότερα και απαντάς, “όχι ευχαριστώ” στα ανθυγιεινά σνακ.
Δεν υπάρχει ιατρική μελέτη που να υποστηρίζει ότι, παραβλέποντας το
πρωινό, οδηγείσαι σε άμεση αύξηση του βάρους του σώματος σου.
∙“Άκου το σώμα σου”, όταν δεν πεινάς. Πάρε το πρωινό σου
όταν νομίζεις, δοκιμάζοντας μια υγιεινή επιλογή, όπως
βρώμη με μούρα ή άλλα δημητριακά.
Ο ΜΥΘΟΣ: Όταν τρως το βράδυ, προσθέτεις βάρος
Η ΑΛΗΘΕΙΑ: Στην πραγματικότητα, όσοι τρώνε το βράδυ, συνήθως,
αυξάνουν το βάρος τους. Μια πιθανή εξήγηση είναι ότι, όσοι τρώνε
αργά το βράδυ, τρώνε μεγάλη ποσότητα και βαριά φαγητά. Επιπλέον,
κοιμούνται άσχημα και ξυπνούν με “λιγούρες” το πρωί. Συνήθως
“αντιμετωπίζουν” τις λιγούρες με λήψη επί πλέον τροφής
∙Aν αισθάνεσαι πείνα μετά το βραδινό φαγητό, δοκίμασε να
καταναλώσεις κάτι υγιεινό, όπως γιαούρτι ή καρότα.
Ο ΜΥΘΟΣ: Δεν μπορείς να είσαι υπέρβαρος και υγιής
Η ΑΛΗΘΕΙΑ: Υπάρχουν υπέρβαρα άτομα με φυσιολογική αρτηριακή
πίεση και φυσιολογικές τιμές χοληστερίνης και σακχάρου αίματος. Για
τους περισσότερους, όμως, όσο αυξάνεται το βάρος τους, τόσο
αυξάνεται ο κίνδυνος για καρδιοπάθειες και σακχαρώδη διαβήτη.
Ακόμη, όσο περισσότερο χρόνο παραμείνει κανείς υπέρβαρος, τόσο
περισσότερο αυξάνεται ο κίνδυνος να νοσήσει.
∙Αν είσαι υπέρβαρος και υγιής, έχεις αυξημένες πιθανότητες
να εμφανίσεις προβλήματα υγείας. Ανεξάρτητα από το βάρος
σου, θα ωφεληθείς αν ακολουθήσεις ένα πρόγραμμα υγιεινής
διατροφής συνδυαστικά με άσκηση.
O ΜΥΘΟΣ: Η νηστεία βοηθά να χάσεις γρήγορα βάρος
H ΑΛΗΘΕΙΑ: Η νηστεία δεν ωφελεί όταν μένεις νηστικός όλη μέρα
και, κατόπιν, καλύπτεις τις θερμίδες που έχασες νωρίτερα, με μια
μεγάλη μερίδα φαγητού. Στη δίαιτα με λιγότερες θερμίδες χάνεις,
κυρίως, λίπος ενώ στην νηστεία χάνεις περισσότερο μυϊκό ιστό παρά
λίπος.
∙Αναζήτησε στο ημερήσιο διαιτολόγιο σου τις κρυμμένες θερμίδες
που περιέχουν τα επεξεργασμένα τρόφιμα και τα αναψυκτικά.
Μην παραλείπεις γεύματα, ειδικά χωρίς την εντολή του γιατρού
σου.
Ο ΜΥΘΟΣ: Η βραδεία απώλεια βάρους είναι ο μόνος τρόπος να
χάσεις βάρος και να το διατηρήσεις
Η ΑΛΗΘΕΙΑ: Ενώ είναι γεγονός ότι πολλά άτομα που χάνουν πολύ
βάρος σε μικρό χρονικό διάστημα το ξανακερδίζουν γρήγορα, αυτό δεν
ισχύει για τον καθένα. Μερικά άτομα καταφέρνουν να διατηρήσουν το
βάρος τους με επιτυχία π.χ όταν χάσουν 20 kg( από 135kg σε 115kg) σε
λιγότερο από ένα χρόνο.
∙Η βραδεία απώλεια βάρους δεν είναι η μόνη επιλογή σου. Απλά,
απόφυγε τις δίαιτες του συρμού, που υπόσχονται μη ρεαλιστικά
αποτελέσματα διότι μπορεί να μην είναι ασφαλείς. Αν επιθυμείς
να χάσεις γρήγορα βάρος, συμβουλεύσου τους επαγγελματίες
υγείας, ώστε να είσαι σίγουρος ότι προσλαμβάνεις όλα τα
θρεπτικά στοιχεία που χρειάζεσαι και στη σωστή αναλογία.
Βιβλιογραφία
Dawson RS. The truth about obesity, exercise, and nutrition. Pediatr Ann.
2018;47(11):e427-e430. PMID: 30423183 ![]()
pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30423183/.
National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases. Some myths
about nutrition & physical activity. ![]()
www.niddk.nih.gov/health-information/weight–
management/myths-nutrition-physical-activity. Updated April 2017. Accessed June
18, 2022.
